- Słuchaj uważnie tego, co mówi druga osoba.
- Podczas wypowiedzi drugiej osoby staraj się zrozumieć, co to dla niej znaczy, co ona przezywa.
- Nie wykorzystuj czasu wypowiedzi partnera do przygotowania własnej wypowiedzi.
- Kiedy wyrażasz to, co myślisz, czujesz albo zrobiłaś, mów "ja" zamiast używać słów: "ty", "oni", "ludzie", "się robi". Daj poznać uczciwie, że to co mówisz, dotyczy Ciebie: pozwól innym poznać siebie.
- Unikaj zadawania pytań do czasu, kiedy naprawdę potrzebujesz informacji albo chcesz coś wiedzieć. Często pytania są sposobem na stwierdzenie czegoś i przerzucanie na kogoś innego odpowiedzialności za to stwierdzenie: np.: "Czy nie czas zrobić przerwę?" zamiast :"Myślę, że byłby czas zrobić przerwę" albo "Zmęczyłam się, potrzebuję odpoczynku".
- Unikaj niedoceniania (lekceważenia) drugiej osoby lub samego siebie. Chodzi tu o takie zachowanie się w procesie porozumiewania się, jakby to, co myślisz lub czujesz, było ważniejsze niż to, co myśli i czuje druga osoba albo odwrotnie: o obniżanie znaczenia samego siebie i takie zachowanie, jakby to druga osoba była ważniejsza.
- Nie wyręczaj. Wyręczanie jest robieniem (np.: mówieniem) za kogoś czegoś, co on sam może zrobić dla siebie. Np.: przypomnij sobie, jak Cię irytowało, gdy Twoja ciocia lub mama odpowiadały na pytania kierowane do Ciebie.
- Unikaj interpretowania. Interpretowanie ma miejsce wtedy, gdy mówisz komuś, dlaczego tak się zachowuje, co powoduje, że tak myśli, czuje. Np.: "jesteś osoba nastawioną obronnie" zamiast "zauważyłam że kłócisz się i nie zgadzasz z większością tego, co mówię i trudno mi rozmawiać z Tobą".
- Istnieje różnica między myślami i uczuciami. Np.: "Czuję że się mylisz" ( ocena, że ktoś się myli, jest myślą, a nie uczuciem). Słowa "czuję" używaj tylko wówczas, gdy wyrażasz uczucie.
- Unikaj przesadnych określeń, takich jak: "zawsze", "nigdy", "niemożliwe", "niewiarygodne". Używa się ich głównie dla uniknięcia problemu lub odpowiedzialności za swoje zachowanie.
- Unikaj określeń obniżających pewność wypowiedzi, takich jak: "może", "można by sądzić", "można by powiedzieć". Używaj ich tylko wtedy, kiedy naprawdę nie jesteś czegoś pewna. Takie słowa są również sposobem unikania odpowiedzialności za to, co się mówi. Inne słowo - "spróbuję" - jest często używane zamiast " nie zrobię tego".
- Reaguj na nieadekwatność wypowiedzi innych osób. Rób to tak delikatnie jak potrafisz, ale nie rezygnuj z tego. Jeżeli ignorujesz czyjeś "gry" lub wchodzisz w nie, w ostatecznym rozrachunku szkodzisz graczowi. "Grami" nazywa się takie zachowanie, gdy człowiek komunikuje coś, ukrywając prawdziwe intencje.
- Bierz odpowiedzialność za to, co czujesz, co myślisz i za to, jak się zachowujesz. Nie mów : " Sprawiasz, że jestem smutna", bo w ten sposób przerzucasz odpowiedzialność za swoje uczucia na drugą osobę. Mów: " Jestem smutna ponieważ..."
-------------------------------------------------------------------------
red. B Jakubowska Ja i inni, Warszawa WSiP 1987
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz